خانه ابریشمی رشت یکی از مهمترین و زیباترین خانههای تاریخی این شهر است که در دوران قاجار ساخته شده و در حال حاضر به عنوان یکی از جاذبههای گردشگری رشت شناخته میشود. این خانه که در ضلع جنوب شرقی میدان صیقلان (میدان بسیج) و در انتهای کوچهی شاعری قرار دارد، متعلق به خانواده حاج میر اسماعیل حاکمی بوده است. در سال ۱۳۱۸ هجری شمسی، حاج میرزا احمد ابریشمی این خانه را خریداری کرده و از آن زمان به خانه ابریشمی معروف شد. این خانه زیبا در مساحتی حدود ۲ هزار متر مربع و زیربنای ۶۵۰ متر مربع ساخته شده است. برای دسترسی به خانه ابریشمی، ابتدا باید به میدان صیقلان (میدان بسیج) بروید. از آنجا وارد خیابان مطهری شده و سپس به کوچه اخوان خواهید رسید. در انتهای این کوچه، درب ورودی خانه ابریشمی قرار دارد. همچنین از کوچههای دیگری مانند کوچه میرزا خلیل نیز میتوانید وارد خانه شوید. ورود به خانه ابریشمی، از دربهای مختلف آن امکانپذیر است و با عبور از هشتی، به حیاط وسیع خانه خواهید رسید.
خانه ابریشمی رشت در دوران ناصرالدین شاه، بهعنوان منزل حاج میر اسماعیل حاکمی، کلانتر رشت، بنا شده بود. بعد از آن، در سال ۱۳۱۸ هجری شمسی، حاج میرزا احمد ابریشمی این خانه را خرید و از آن زمان خانه به نام "خانه ابریشمی" شناخته میشود. در طی سالها، این خانه تحت مالکیت افراد مختلفی قرار گرفته و در نهایت به میراث فرهنگی تحویل داده شد. در حال حاضر این خانه به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است و توسط بنیاد نخبگان گیلان اداره میشود.
این خانه با مساحتی ۲ هزار مترمربع و زیربنای ۶۵۰ مترمربع در دو طبقه ساخته شده است. حیاط این خانه به همراه باغچهها و درختان قدیمی فضای بسیار دلنشینی ایجاد کرده است. در مرکز حیاط، حوض بزرگی با ابعاد ۶ متر طول و ۴ متر عرض قرار دارد که به زیبایی این فضای باز افزوده است. خانه ابریشمی دارای ۲ طبقه است که هر کدام ۸ اتاق دارند و تمامی این اتاقها دارای دیوارهای بلند و تزئینات خاص خود هستند. در معماری خانه ابریشمی، توجه زیادی به حفظ محرمیت و ایجاد ابهت در فضا شده است که از ویژگیهای بارز معماری دوره قاجار است.
یکی از ویژگیهای جذاب این خانه، تالارهای زیبای آن است. در طبقه دوم، دو تالار معروف وجود دارند: تالار آیینه و تالار چینی. تالار آیینه به زیبایی با گچبریهای ظریف و آینهکاریهای شگفتانگیز تزیین شده است. این تالار دارای ۲ پایه گچی و ۱۲ طاقچه قوسدار است که درون آنها آینههایی نصب شده و جلوهای خاص به این فضا داده است. تالار چینی نیز به دلیل گچبریهای زیبا و ظروف چینی گل و مرغ که در قابهای ویژه به نمایش گذاشته شدهاند، شهرت دارد.
با توجه به این که خانه ابریشمی تحت مدیریت بنیاد نخبگان گیلان قرار دارد و از طبقه اول آن بهعنوان فضای اداری استفاده میشود، ساعات بازدید از این خانه محدود است. بهطور معمول، بازدیدکنندگان تنها میتوانند از حیاط و طبقه اول خانه دیدن کنند. ورود به طبقه دوم و تالارهای آن به دلیل شرایط حفاظتی و مرمت آثار، ممنوع است. بازدید از این خانه تنها در ساعات مشخصی امکانپذیر است و گاهی در صورت درخواست ویژه از بازدیدکنندگان، امکان بازدید از برخی قسمتهای دیگر نیز فراهم میشود. برای بازدید از خانه، بهتر است از قبل ساعتهای دقیق و شرایط ورود را پیگیری کنید تا از هرگونه محدودیت احتمالی مطلع شوید. خانه ابریشمی رشت یکی از آثار بینظیر معماری قاجاری است که از نظر تاریخی و فرهنگی ارزش بالایی دارد. این خانه با تزئینات خاص و تالارهای زیبا، گردشگران را به دنیای گذشته و زندگی اشرافی آن دوران میبرد. اگر قصد بازدید از این خانه را دارید، به یاد داشته باشید که ساعتهای بازدید محدود است و ورود به برخی بخشهای آن با توجه به شرایط حفاظتی ممکن نیست.