قله خشچال، که به نام خشکه چال نیز شناخته می‌شود، در مرز بین شهرستان تنکابن و رامسر در استان مازندران و استان قزوین قرار دارد. این قله بلند و مهم در خط‌الرأس اصلی رشته‌کوه البرز واقع شده است و ارتفاع آن به ۳۹۳۰ متر از سطح دریا می‌رسد. این قله نه تنها از نظر ارتفاع، بلکه از لحاظ موقعیت جغرافیایی و نقش آن در مرزهای طبیعی استان‌ها، اهمیت ویژه‌ای دارد. خشچال به‌عنوان یک قله برجسته در شمال شرقی بخش رودبار الموت شرقی، در منطقه‌ای بسیار دیدنی و دست‌نخورده قرار گرفته است.
خشچال با ارتفاع ۳۹۳۰ متر از سطح دریا، یکی از بلندترین و مهم‌ترین قلل در این ناحیه محسوب می‌شود. خط‌الرأس این قله در جهت شمال غربی-جنوب شرقی کشیده شده و به‌عنوان مرز طبیعی میان دو شهرستان تنکابن و رامسر از یک طرف و شهرستان‌های قزوین و استان مازندران از طرف دیگر عمل می‌کند. از این رو، قله خشچال هم به‌عنوان نقطه‌ای مرزی و هم به‌عنوان یک مقصد کوهنوردی جذاب شناخته می‌شود. در قسمت جنوب غربی خشچال، گردنه سیالان به قله سیالان متصل است، در حالی که از طرف شمال غربی، خشچال به دو قسمت شمالی و غربی تقسیم می‌شود.
یکی از ویژگی‌های خاص قله خشچال، وجود رودخانه‌ها و دریاچه‌های طبیعی در اطراف آن است. از ارتفاعات جنوبی این قله، رودخانه‌های مختلفی چون ازگین، سفیدآب و اوان سرچشمه می‌گیرند که هر یک به یکی از شاخه‌های سفیدرود (شاهرود) می‌ریزند. از سمت شمالی قله خشچال نیز رودخانه چالکرود جریان دارد که پس از عبور از دهستان در بندر شیرود به دریای مازندران می‌ریزد. در دامنه جنوبی قله خشچال، دریاچه زیبای اوان قرار دارد که این دریاچه نیز از معروف‌ترین جاذبه‌های طبیعی این منطقه است.
خشچال از منظر طبیعی دارای ویژگی‌هایی است که آن را به مقصدی جذاب برای کوهنوردان و طبیعت‌گردان تبدیل کرده است. در بخش غربی قله، زیورچال (با ارتفاع ۳۶۵۸ متر) قرار دارد و در طرف شرق، قله گارچال با یال صخره‌ای و برج‌های دندانه‌ای‌اش خودنمایی می‌کند. در شمال قله، دیواره‌های چندصد متری آن به یخچال‌های دائمی و قله پلهم دشت منتهی می‌شود. در جنوب، قله خشچال به دریاچه اوان و روستای وربن می‌رسد. از فراز قله، چشم‌اندازهای بی‌نظیری به رشته‌کوه‌های مختلف مانند تخت سلیمان، گیچ کین، کندیکان و سیالان در شرق دیده می‌شود. همچنین، در غرب قله، قله زیورچال و در دوردست‌ها قله درفک و در شمال، قله سماموس و دشت پهناور الموت مشاهده می‌شوند.
برای صعود به قله خشچال، چهار مسیر اصلی وجود دارد که هرکدام از نقاط مختلف به قله می‌رسند و هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارند:
1. مسیر پاکوب روستای وربن: این مسیر از روستای وربن آغاز می‌شود که در ۷۵ کیلومتری شمال شرقی قزوین واقع شده است. این مسیر سهل‌الوصول‌ترین راه برای رسیدن به قله خشچال است و تقریباً پنج ساعت زمان برای صعود نیاز دارد. در این مسیر، شما از چشمه گلپری و مسیر پاکوب استفاده خواهید کرد.
2. مسیر پاکوب روستای اوان: این مسیر نیز از روستای اوان شروع می‌شود و شما پس از گذر از دره و کنار رودخانه به یال شرقی قله خشچال می‌رسید. این مسیر از نظر زیبایی و چشم‌اندازهای طبیعی بسیار جذاب است.
3. مسیر از روستای اوان تا یال شرقی: مسیری که از روستای اوان به سمت یال شرقی قله خشچال کشیده شده و از کف دره شروع می‌شود. این مسیر طولانی‌تر است و از کنار رودخانه عبور می‌کند.
4. مسیر جاده خاکی معدن: این مسیر طولانی‌تر از سایر مسیرهاست و از جاده خاکی معدن به طول ۱۶ کیلومتر شروع می‌شود و تا کنار پناهگاه در ارتفاعات کشیده می‌شود.
در صعود از جبهه غربی، دو مسیر مختلف وجود دارد: یکی از روستای میج تا پای دیواره شمالی قله خشچال و دیگری از مسیر خط‌الرأس غربی قله (از تیف چال، هفت‌خوان، گردنه آردی و زیورچال) که هر دو مسیر پس از رسیدن به زیورچال یکی می‌شوند.
بهترین زمان برای صعود به قله خشچال، فصل تابستان و بهار است. در این زمان، هوای منطقه معتدل و مناسب برای کوهنوردی است. البته باید به این نکته توجه داشت که در فصل زمستان و پاییز ممکن است شرایط جوی تغییر کند و هوای سرد و برفی مسیر را سخت‌تر کند. به همین دلیل، برای صعود به قله خشچال، باید شرایط جوی را به دقت بررسی کرد و از مسیرهای مناسب با توجه به فصل استفاده کرد.
صعود به قله خشچال نیاز به آمادگی جسمانی و تجهیزات مناسب دارد. کوهنوردان باید کوله‌پشتی مناسب، کفش کوهنوردی، لباس مناسب برای شرایط جوی، چادر کوهنوردی، آب و غذا، چراغ‌قوه، و سایر وسایل ضروری برای پیمایش در کوهستان را به همراه داشته باشند. همچنین، در مسیرهای دشوار و طولانی‌تر، تجربه و توانایی کوهنوردی به‌ویژه در شرایط سخت بسیار مهم است. بنابراین، بهتر است که قبل از برنامه‌ریزی برای صعود، شرایط فنی و جسمانی خود را ارزیابی کرده و از مشورت با راهنماهای محلی و متخصصان استفاده کنید. قله خشچال یکی از برجسته‌ترین و زیباترین قلل رشته‌کوه البرز است که در مرز بین استان‌های مازندران و قزوین واقع شده است. این قله با ویژگی‌های طبیعی بی‌نظیر، مسیرهای مختلف صعود و چشم‌اندازهای فراوان، به یکی از مقاصد محبوب برای کوهنوردان و علاقه‌مندان به طبیعت تبدیل شده است. صعود به این قله نه‌تنها یک چالش هیجان‌انگیز است، بلکه تجربه‌ای است که از زیبایی‌های بی‌نظیر کوهستان و طبیعت دست‌نخورده لذت خواهید برد.
